ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ 1983 ΜΕ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ

 Το βιβλίο αυτό δε γράφτηκε από την αρχή σαν βιβλίο.
Περιέχει οτήν πραγματικότητα πέντε διαλέξεις ή καλύτερα πέντε «μαθήματα» πού έγιναν στο Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν, και προσπαθούν να συμπεριλάβουν ένα όσον γίνεται δυνατό μεγαλύτερο φάσμα της φιλοσοφίας του Κierkegaard.

Για πρώτη φορά μέσα απο αυτό το αφιερωματικό βιβλίο επίσης παρουσιάσθηκε στην Ελλάδα με ερμηνευτικό τρόπο η πραγματεία του μεγάλου υπαρξιστή φιλοσόφου

                         <ΓΙΑ ΤΟΝ MOZART>

" Τα άμεσα ερωτικά στάδια ή το μουσικό ερωτικό "
στις  σελίδες 121-167

στα πλαίσια των πνευματικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων του Ιδρύματος
το  έτος 1983

Το βιβλίο κρατά λοιπόν έτσι ζωντανή την παιδαγωγική ιστορική του διάσταση αξία και αποστολή μέχρι τις μέρες μας. Τα μαθήματα ελαβαν χώρα συγκεκριμένα, στίς 16,38,20,23 καί 25 Mαίου του 1983. Ό γενικός τίτλος της σειράς αυτών των μαθημάτων ήταν

"Ενδοκοσμικότητα και υπερβατικότητα
στο Έργο του Σ. Κίρκεγκωρ»

Βέβαια, γιο την προτίμηση του όρου Εμμένεια στον τίτλο του βιβλίου μας, αντί «ενδοκοσμικότητα» που άν και ταυτόσημη, είναι ωστόσο, ειδικά στην περίπτωση  του Kierkegaard, αντίθετη, έννοια μ΄ αυτή, κάνουμε ιδιαίτερο λόγο στην αρχή του πρώτου μαθήματος ή του κεφαλαίου του βιβλίου).
Εδώ θα θέλαμε μονάχα να διευκρινήσουμε πώς στην έκδοση όλων ανεξαίρετα (και των πέντε) μαθημάτων διατηρείται ή αρχική τους μορφή, χωρίς καμιάν αλλαγή.
Η μορφή δηλαδή πού είχαν όταν διαβάστηκαν από το χειρόγραφο.
Η μόνη διαφορά είναι πώς μπήκαν στό βιβλίο κι όλες οι υπόλοιπες σελίδες
(περίπου oι μισές) που δεν μπόρεσαν να διαβαστούν εξαιτίας του περιορισμένου χρόνου. Και μάλιστα ένας μεγάλος αριθμός σελίδων (ένα επιπλέον μάθημα) πού αναφέρονται στη ζωή του Kierkegaard και τη διαίρεση της σε τρείς περιόδους, αντίστοιχες με τα τρία στάδια της ύπαρξης.
Στην πραγματικότητα λοιπόν δεν προστέθηκε ούτε μια σελίδα σ' εκείνες πού γράφτηκαν από την αρχή.
Αυτός είναι κι ό λόγος πού αποφύγαμε τις υποσημειώσεις, διατηρώντας έτσι την αρχική μορφή των μαθημάτων.
Μια μορφή δηλαδή περισσότερο εκλαϊκευμένη παρά επιστημονική.
Όμως, μια και μιλούμε για υποσημειώσεις, πρέπει ν' αναφέρουμε πώς υπάρχουν αρκετές σε μιαν άλλη, αντίστοιχη και αυστηρά επιστημονική, εργασία μας στ' αγγλικά με τον τίτλο
        The Meaning of Existence in Kierkegaard,
που είχαμε βασικά υπόψιν μας καί που ελπίζουμε να δεί σύντομα το φως της δημοσιότητας.
Ωστόσο εδώ, στην εργασία μας στα ελληνικά, θελήσαμε να καλύψουμε με κάποιο τρόπο τo κενό των υποσημειώσεων, προσθέτοντας στο τέλος μιαν αναλυτική, όσο το δυνατό, βιβλιογραφία πού στην πραγματικότητα, αν καί πολυσέλιδη, είναι περιορισμένη σε σχέση με την απεριόριστη βιβλιογραφία για τov Kierkegaard.
Γιατί αποτελεί μονάχα επιλογή από τους 10.000 περίπου τίτλους πού κυκλοφόρησαν είτε σαν βιβλία χωριστά είτε σαν άρθρα σε περιοδικά και συλλογικά έργα. Η βιβλιογραφία είναι το μόνο τμήμα πού προστέθηκε  στο βιβλίο μας, χωρίς από την άλλη μεριά να γίνει καμιά προσπάθεια ν' αφαιρεθούν  καί να συντομευτούν αλλά τμήματα, έστω και αποσπάσματα.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ
ΩΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΜΠΡΟΣ ΤΑ ΕΜΠΡΟΣ Η ΥΠΕΡΒΑΣΗΣ

Καί μάλιστα τμήματα καί αποσπάσματα μ' επαναλήψεις.
Γιατί είναι φυσικό, με τη μορφή πού γράφτηκε από την αρχή το βιβλίο αυτό στα μαθήματα με κάποια αυτοτέλεια καί με κάποια χρονική απόσταση ανάμεσα τους να υπάρχουν πολλές επαναλήψεις. Και ίδιαίτερα στίς διασυνδέσεις του ενός μαθήματος με τ' άλλο, όπου κάνουμε πάντα μιαν αναδρομή στο προηγούμενο μάθημα (κεφάλαιο) ή μια μετάβαση από το ένα στο άλλο μέρος.
Ανεξάρτητα όμως από την αρχική μορφή του βιβλίου που θα μπορούσε κάπως να δικαιολογήσει όλες αυτές τις επαναλήψεις, δεν νομίζουμε πώς οί επαναλήψεις γενικά αποτελούν πάντα μειονέκτημα για ένα βιβλίο.
Όπως στην ποίηση, έτσι και στον πεζό λόγο μπορούν όχι μονάχα να δικαιολογηθούν, αλλά καί να θεωρηθούν απαραίτητες.
Γιατί βοηθούν στην μεγαλύτερη διασάφηση των εννοιών, καί μάλιστα στην περίπτωση των φιλοσοφικών εννοιών.
Κι ακόμα πιο πολύ, γιατί με την έμφαση πού δίνουν, όταν πρόκειται ιδιαίτερο για βασικές έννοιες, βοηθούν τον αναγνώστη
"έτσι πού με την επανάληψη τους να τις αποτυπώσει καλύτερα.
Άλλωστε ή «επανάληψη» αποτελεί μια βασική κατηγορία στην ίδια τη φιλοσοφία του Kierkegaard.

Βέβαια ή σημασία της για το δανό φιλόσοφο, τον πατέρα του υπαρξισμού, είναι διαφορετική, καθαρά φιλοσοφική, ή καί θεολογική. Ή επανάληψη όπως ο ίδιος τη χαρακτηρίζει, είναι «ύπερβατική», μια «κίνηση δυνάμει του παραλόγου» σε αντίθεση με την «έμμένεια» πού είναι στατική, θεωρητική, καί που σαν τέτοια ανήκει αποκλειστικά στη λογική.

Με   την   «υπαρξιακή»   αυτή   έννοια και  όχι τη συνηθισμένη μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η επανάληψη εδώ σαν μια νέα κατηγορία που εκφράζει περισσότερο απο κάθε άλλη ό,τι χαρακτηρίζεται υπέρβαση στον υπαρξισμό του Κierkegaard ..
Για αυτό και το βιβλίο του που έχει για τίτλο την κατηγορία αυτή. Η επανάληψη, δηλαδή είναι πολύ βασικό στοιχείο για το δικό μας βιβλίο. "Ετσι πού να παραπέμπουμε συχνά σε αυτό, παραθέτοντας ολόκληρα αποσπάσματα.
Ή ελληνική μετάφραση των αποσπασμάτων αυτών, απευθείας από τα δανικά, ανήκει ατή Σοφία Σκοπετέα πού το όλο έργο της για τον Kierkegaard, και ιδιαίτερα ή μετάφραση του βιβλίου του Η Επανάληψη, στις εκδόσεις Πσπαζήση (1977), είναι μια ευσυνείδητη καί πολύ σημαντική δουλειά. Έχοντας όμως υπόψη μας και άλλες, ξένες, μεταφράσεις από τα δανικά επίσης, αναγκαζόμαστε καμιά φορά ν' αλλάξουμε λέξεις καί νοήματα πού ταιριάζουν, απ' ό,τι ξέρουμε ή και απ΄ότι πιστεύουμε, περισσότερο στο πνεύμα του Kierkegaard.
Αυτό αφορά και τη γλώσσα γενικά πού προσπαθήσαμε σε ορισμένα μονάχα σημεία να την προσαρμόσουμε στή δημοτική των δικών μας κειμένων.
Καταφύγαμε σ' αυτό για λόγους ομοιομορφίας της γλώσσας πού χρησιμοποιούμε στα κείμενα μας, μια καί ήταν προορισμένα στην αρχή αποκλειστικά για τον ακροατή.  To ίδιο ίσχύει έπίσης καί για αποσπάσματα πού χρησιμοποιούμε από βασικά έργα για του Kierkegaard στα ελληνικά, οπως το βιβλίο του Νικ. Νησιώτη για τον υπαρξισμό καί τη χριστιανική πίστη καί τα δυο βιβλία του Γρηγ. Φιλ. Κωστάρα για τη διαλεκτική του Kierkegaard καί για τον Kierkegaard ως φιλόσοφο της εσωτερικότητας.
Καθώς ακόμα κι από μελέτες, όπως η μελέτη του Ι.Ν.Θεοδωρακόπουλου.
 «Ο χριστιανός φιλόσοφος της υπάρξεως Kierkegaard» ή καί από γενικότερα έργα για τη φιλοσοφία, όπως ή ΕΙοαγωγή του Χρ. Θεοδωρίδη.
Είναι φορές πού χρησιμοποιούμε αποσπάσματα απο τα παραπάνω έργα, προσαρμόζοντας τα (για λόγους ομοιομορφίας, όπως είπαμε) στη γλώσσα των δικών μας κειμένων, χωρίς «εισαγωγικά καμιά φορά. Γι΄ αυτό και αποφεύγουμε, σε τέτοιες περιπτώσεις, κάθε αναφορά, ακόμα καί τ' όνομα του συγγραφέα ή του μεταφραστή). Τέτοια, λογου χάρη, είναι ή περίπτωση σχετικά με την περιληπτική έκθεση του περιεχομένου του βιβλίου
Η επανάληψη ή με την μεταφορά (αν καί στην περίπτωση αυτή χωρίς καμιά παραλλαγή) των στίχων που είναι χαραγμένοι στον τάφο του Kierkegaard.
Τόσο στη μια όσο και στην άλλη περίπτωση χρησιμοποιήσαμε το βιβλίο για τον Kierkegaard ως φιλόσοφο της εσωτερικότητας πού αναφέραμε παραπάνω.
Με ένα ανάλογο τρόπο χρησιμοποιήσαμε επίσης τα σχετικά για τον Πραγματισμό από τη Συνοπτική Ιστορία της φιλοσοφίας του Κ.θ. Παπαλεξάνδρου και για τον Γρηγόριο Παλαμά οπό τα Μελετήματα χριστιανικής φιλοσοφίας του Β.Ν. Τατάκη (εκδ. « Αστήρ» Παπαδημητρίου), καθώς καί αποσπάσματα από την Έννοια της αγωνίας του Kierkegaard, μετφρ. Γιάννη Τζαβάρα (έκδ. «Δωδώνη»), από ημερολογιακές καταχωρήσεις του δανού φιλοσόφου για τη Ρεγκίνα, στ' ομώνυμο βιβλίο, μετφρ. Παύλου Παπασιώπη (έκδ. Κωνσταντινίδη), από τη μελέτη του L Schestov «Κίρκεγκωρ καί Ντοστογιέφσκυ», μετφρ. Χρ. Μαλεβίτση (εκδ. Imago), από το ποίημα (τελευταία στροφή) του Πούσκιν  «Ο φτωχός ίππότης» πού βρίσκεται στον Ηλίθιο του Ντοστογιέφσκυ), μετφρ. "Αρη Αλεξάνδρου (εκδ. Γκοβόστη) κ.α. Ευνόητο είναι πώς τα αποσπάσματα πού μεταφράσαμε απευθείας απο ξένα βιβλία,  δε  γεννάται θέμα, αφού τα προσαρμόζουμε πάντα στη δική μας γλώσσα.
Στη δημοτική δηλαδή που ακολουθούμε στο βιβλίο μας.
Νιώθουμε υποχρέωση μας εδώ να κάνουμε τις παραπάνω διευκρινήσεις, μιας καί δεν χρησιμοποιούμε υποσημειώσεις, για να παραπέμπουμε κάθε τόσο τον αναγνώστη.
Παράλληλα νιώθουμε το χρέος να ευχαριστήσουμε το "ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν για το πολιτιστικό έργο πού ανέλαβε στον τόπο μας, πραγματοποιώντας στα πλαίσια των εκδηλώσεων του, μαζί με άλλα μαθήματα, καί τα μαθήματα για τον Kierkegaard.